Στόχος του προγράμματος είναι η επιμόρφωση στην κυβερνοασφάλεια και το ηλεκτρονικό έγκλημα και η ενημέρωση με τις βασικές έννοιες, τη νομοθεσία και τις πρακτικές και πολιτικές ασφάλειας για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας επιχειρήσεων και οργανισμών. Μετά από μια εισαγωγή σε βασικές έννοιες και στα τεχνικά χαρακτηριστικά του Διαδικτύου γίνεται παρουσίαση των πράξεων που τελούνται στο διαδίκτυο. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται τα αδικήματα στον κυβερνοχώρο τα οποία διακρίνονται σε γνήσια κυβερνοεγκλήματα, εγκλήματα κατά της σεξουαλικής ελευθερίας και ανηλικότητας, και μη γνήσια κυβερνοεγκλήματα. Ακολούθως, παρουσιάζεται η διερεύνηση του κυβερνοεγκλήματος με τεχνικές και διαδικασίες έρευνας, ανακριτικές πράξεις και εξέτασης ψηφιακών πειστηρίων, όπως και η έρευνα των ηλεκτρονικών ιχνών στο διαδίκτυο για την εύρεση των δραστών. Το σεμινάριο συνεχίζεται με την παρουσίαση ζητημάτων δικονομικού ποινικού δικαίου και ειδικότερα, με την αξιολόγηση των ψηφιακών αποδείξεων στο δικαστήριο και τη διεθνή συνεργασία σε υποθέσεις κυβερνοεγκλημάτων και ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των πολιτικών κυβερνοασφάλειας και τα ζητήματα προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών.

Οι επιμορφούμενοι θα μάθουν τις βασικές έννοιες της κυβερνοασφάλειας και των ηλεκτρονικών εγκλημάτων και τη σχετική νομοθεσία και θα αποκτήσουν μια ευρεία και εξειδικευμένη γνώση γύρω από αυτό το αντικείμενο.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νομικούς και κοινωνικούς επιστήμονες.

Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλουν πτυχιούχοι Ελληνικών Πανεπιστημίων.

Προαπαιτούμενα για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα:

►Πρόσβαση στο Διαδίκτυο

► Κατοχή προσωπικού e-mail

► Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών

►Γνώσεις Νομικής/Πληροφορικής/Κοινωνικών Επιστημών

Οι θεματικές ενότητες θα αναπτυχθούν με την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας εξ αποστάσεως διδασκαλίας, e-learning του ΑΠΘ.

Για κάθε μία από τις ενότητες εκπαίδευσης και μάθησης οι εκπαιδευόμενοι/ες θα παρακολουθούν σε ζωντανό χρόνο βιντεοδιαλέξεις και θα συμμετέχουν σε ασκήσεις και μελέτες περιπτώσεων.

Μέσω της σχετικής πλατφόρμας, θα εξασφαλίζεται η διαρκής πρόσβαση σε κατάλληλα προσαρμοσμένο στις αρχές της ανοιχτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης εκπαιδευτικό υλικό καθώς και  στη σχετική βιβλιογραφία.

Πρώτο Μέρος Εκπαίδευσης: ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΟΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

Ενότητα 1:  Εισαγωγή και τεχνική περιγραφή

Εισαγωγή στο Διαδίκτυο και στο Κυβερνοέγκλημα

2 ώρες

Κατάχρηση δυνατοτήτων του Κυβερνοχώρου – Σε τι κινδύνους μας εκθέτει η «δικτύωση», Έρευνες στον Κυβερνοχώρο꞉ Μέθοδοι συλλογής ψηφιακών αποδείξεων και τεκμήριων  στον Κυβερνοχώρο για την βεβαίωση των εγκλημάτων και την αποκάλυψη της ταυτότητας των δραστών. Συλλογή, έρευνα και ανάλυση ηλεκτρονικών ιχνών στο Διαδίκτυο. Πως λειτουργεί μια ιστοσελίδα/ιστολόγιο-Τρόποι Κατασκευής-Συλλογή στοιχείων από ανοιχτές πήγες (OSINT). Σύστημα Ονοματοδοσίας στο Διαδίκτυο [Domain Naming System] – Ονόματα Χώρου (Domain Names) – Διαδικασίες έρευνας,

4 ώρες

Δεύτερο Μέρος Εκπαίδευσης– ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ

Ενότητα 2: Γνήσια Κυβερνοεγκλήματα

Απάτη με υπολογιστή –  άρθρο 386Α ΠΚ. Παρακώλυση λειτουργίας πληροφοριακών συστημάτων – άρθρο 292Β ΠΚ. Παράνομη πρόσβαση σε πληροφοριακό σύστημα – άρθρο  370Γ ΠΚ. Παραβίαση απορρήτων υπολογιστών – άρθρο  370Β ΠΚ, 2 ώρες.

2 ώρες

1. 4961/2022: Ρυθμιστικό-νομοθετικό πλαίσιο για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (ΔτΠ)

2 ώρες

Ενότητα 3: Εγκλήματα κατά της σεξουαλικής ελευθερίας και ανηλικότητας, τελούμενα μέσω Διαδικτύου

Πορνογραφία ανηλίκων. Revenge Porn.

3 ώρες

Άλλα σεξουαλικά εγκλήματα κατά ανηλίκων: προσβολή της αιδούς των ανηλίκων στο διαδίκτυο, προσέλκυση παιδιών για γενετήσιους λόγους, προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στο ψηφιακό περιβάλλον, πορνογραφικές παραστάσεις ανηλίκων

3 ώρες

Ενότητα 4: Εγκλήματα σχετικά με προσωπικά δεδομένα και το Διαδίκτυο

Ειδικές μορφές κυβερνοεγκλημάτων: διαδικτυακή παρενόχληση, ρητορική μίσους, πρόκληση βλάβης με συνεχή σκληρή συμπεριφορά, έμφυλη βία στο διαδίκτυο

4 ώρες

Ενότητα 3: Εγκλήματα σχετικά με προσωπικά δεδομένα και το Διαδίκτυο

Ποινική προστασία προσωπικών δεδομένων

2 ώρες

Ποινική προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας στον Κυβερνοχώρο – Διαδικτυακές προσβολές πνευματικής Ιδιοκτησίας

2 ώρες

Ρητορική μίσους

2 ώρες

Τρίτο Μέρος Εκπαίδευσης – ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Ενότητα 5: Δικαστική και Αστυνομική Συνεργασία και Συνδρομή

Διεθνής Συνεργασία επί υποθέσεων Κυβερνοεγκλημάτων. Δικαστική και Αστυνομική Συνεργασία με σκοπό την πρόληψη και καταστολή των εγκλημάτων στον Κυβερνοχώρο. Φορείς συνεργασίας Europol, EC3, Interpol, Eurojust κλπ. Διεθνές Ποινικό Δίκαιο και Έγκλημα στον Κυβερνοχώρο. Δικαστική συνδρομή και Ευρωπαϊκή Εντολή Έρευνας (ΕΕΕ) σε υποθέσεις Κυβερνοεγκλημάτων. Πρακτική εφαρμογή/Μελέτες περιπτώσεις (case studies).

4 ώρες

Ενότητα 6: Δικονομικό Ποινικό Δίκαιο

Δικονομικό Ποινικό Δίκαιο και Έγκλημα στον Κυβερνοχώρο. Εκτίμηση ψηφιακών αποδείξεων στο Δικαστήριο. Έννοια όρων. Ροή και κατάχρηση ψηφιακών δεδομένων. Ανάκριση «ηλεκτρονικού» εγκλήματος. «Κατάσχεση» ψηφιακών δεδομένων. Ψηφιακή «επικοινωνία» -Ψηφιακά πειστήρια και ίχνη. Που «βρίσκονται» τα ψηφιακά ίχνη-Ποιος αναζητά τα ψηφιακά πειστήρια και ίχνη. Απόρρητο ψηφιακών δεδομένων. Διαδικασία αυτοφώρου (τόπος και χρόνος τέλεσης) σε περιπτώσεις Κυβερνοεγκλημάτων. Δικονομικές εγγυήσεις των ανακριτικών πράξεων και ερευνών στον Κυβερνοχώρο – Ακυρότητες.           Χρήση και παρουσίαση ψηφιακών αποδείξεων στην ποινική διαδικασία και στο Δικαστήριο. Εκτίμηση ψηφιακών αποδείξεων και αποδεικτικών μέσων από τον Δικαστή. Πρακτική εφαρμογή/Μελέτες περιπτώσεις (case studies).

4 ώρες

Τέταρτο Μέρος Εκπαίδευσης – ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΟΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Ενότητα 7: Ειδικές ανακριτικές πράξεις και κυβερνοασφάλεια

Ειδικές ανακριτικές πράξεις επί Κυβερνοεγκλημάτων. Ανακριτική Διείσδυση, Συγκεκαλυμμένη έρευνα κτλ. Άρση Απορρήτου Επικοινωνίας στο διαδίκτυο. Άρση Απορρήτου Επικοινωνίας (Legal interception) στην τηλεφωνία και στο διαδίκτυο. Διατήρηση δεδομένων επικοινωνίας από παρόχους υπηρεσιών τηλεφωνίας και Διαδικτύου. Οικονομικό έγκλημα στον Κυβερνοχώρο – Άρση τραπεζικού απορρήτου. Βασικές Έννοιες και Γενικές Αρχές Κυβερνοασφάλειας. Διεθνή πρότυπα Κυβερνοασφάλειας (ISO 27001, ISO 27002/2022). Αρχιτεκτονικές ασφάλειας για τα σύγχρονα συστήματα πληροφορικής. Βασικά βήματα ενός συνολικού συστήματος διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών (Information Security Management System (ISMS)) βασισμένο στην αξιολόγηση του κινδύνου. Οδηγοί και Πρότυπα Αυτοαξιολόγησης της Κυβερνοασφάλειας οργανισμών/φορέων. Τεχνικά και Οργανωτικά Μέτρα συμμόρφωσης με τις Οδηγίες NIS I και ΙΙ, υπόχρεων οργανισμών και φορέων: •Πολιτική Ασφαλείας σχετική με την ασφάλεια συστημάτων δικτύου και πληροφοριών. •Βασικές Απαιτήσεις Ασφάλειας και επιλογή κατάλληλων μέτρων ασφάλειας •Ορισμός Υπεύθυνου Ασφάλειας Συστημάτων Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΥΑΣΠΕ/CISO): Ρόλος, καθήκοντα και αρμοδιότητες και ποια η σχέση του με τον DPO. • Διαδικασία κοινοποίησης συμβάντων ασφάλειας

6 ώρες

Ενότητα 8: Πολιτικές κυβερνοασφάλειας

Κυβερνοασφάλεια (Cybersecurity) και Κυβερνοάμυνα (Cyberdefence). Ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων και φυσική ασφάλεια. Ανάπτυξη Πολιτικών κυβερνοασφάλειας. Μέτρα φυσικής και περιβαλλοντικής ασφάλειας φορέων και οργανισμών. Μελέτες περίπτωσης.

4 ώρες

Ενότητα 9: Απόρρητο και κυβερνοασφάλεια

Άρση Απορρήτου επικοινωνιών με το νέο νόμο 5002/2022.

Κυβερνοασφάλεια – η οδηγία NIS και η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο 2ώρες

4 ώρες

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-Cybercrime

Στις συμμετέχουσες/στους συμμετέχοντες παρέχονται:

Το υλικό των εισηγήσεων

Απόφάσεις και κατευθυντήριες οδηγίες Ευρωπαϊκών και εθνικών αρχών για το κυβερνοέγκλημα, αποφάσεις εθνικών και Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων, ειδικά διαμορφωμένων πρακτικών προσομοίωσης και χρήσιμα υποδείγματα.

Για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχοντες θα πρέπει:

Α) να έχουν παρακολουθήσει το σύνολο των διδακτικών ενοτήτων. Οι απουσίες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10 % των προβλεπόμενων ωρών εκπαίδευσης.

Β) να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την εξέταση με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής κατά 60%

Γ) να έχουν καταβάλει το σύνολο των διδάκτρων πριν την έναρξη του προγράμματος.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος απονέμεται στους συμμετέχοντες Πιστοποιητικό Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης, το οποίο εκδίδεται από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ και υπογράφεται από τον Πρόεδρο του ΚΕΔΙΒΙΜ και τον Επιστημονικά Υπεύθυνο του Προγράμματος.

Στους συμμετέχοντες που παρακολούθησαν αλλά δεν ολοκλήρωσαν το σύνολο του προγράμματος, μπορεί να παρέχεται Βεβαίωση Παρακολούθησης.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενες/οι μπορούν να επικοινωνούν με τον Ιωάννη Ιγγλεζάκη

στα κάτωθι στοιχεία επικοινωνίας: iglezakis@hotmail.com.