Παροχή ολοκληρωμένης εκπαίδευσης στη μελέτη και διαχείριση των σπηλαίων. Ανάπτυξη δεξιοτήτων στη χαρτογράφηση, ανάλυση πολιτιστικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, χρήση τεχνολογιών και κατανόηση των γεωμορφολογικών διεργασιών. Ενίσχυση της διεπιστημονικής προσέγγισης και της ικανότητας μετάδοσης γνώσης στο ευρύ κοινό. Στόχος είναι η καλλιέργεια μιας σύνθετης και εφαρμοσμένης σπηλαιολογικής αντίληψης.

Οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν εκτεταμένες και εξειδικευμένες γνώσεις στη σπηλαιολογία, από γεωμορφολογία και τεκμηρίωση έως πολιτιστική και περιβαλλοντική διαχείριση.

Θα καλλιεργηθεί η ικανότητα χρήσης εξοπλισμού και τεχνολογιών πεδίου, χαρτογράφησης, ανάλυσης δεδομένων, τεκμηρίωσης, και σχεδιασμού δράσεων ανάδειξης και προστασίας σπηλαίων.

Με την ολοκλήρωση, οι συμμετέχοντες θα έχουν αποκτήσει τη δυνατότητα οργάνωσης και εκτέλεσης σπηλαιολογικών εργασιών, λήψης αποφάσεων σε πεδία με μεταβαλλόμενες συνθήκες, επικοινωνίας της σημασίας των σπηλαίων σε διάφορα κοινά και συμμετοχής σε ερευνητικά και τουριστικά έργα.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα με ενδιαφέρον για τη μελέτη, εξερεύνηση και προστασία των σπηλαίων, καθώς και σε όσους επιθυμούν να εμβαθύνουν στους τομείς της σπηλαιολογίας, του γεωτουρισμού, της χαρτογράφησης και της διαχείρισης φυσικών και πολιτιστικών πόρων. Απευθύνεται σε επαγγελματίες ή ερασιτέχνες σπηλαιολόγους, φοιτητές γεωεπιστημών, περιβαλλοντικών και ανθρωπιστικών σπουδών, καθώς και σε άτομα που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού ή της τοπικής ανάπτυξης με στόχο την ανάδειξη των σπηλαίων.

Στο πρόγραμμα γίνονται δεκτοί ενήλικες με ικανότητα χρήσης εφαρμογών σε έξυπνες συσκευές, προσωπικού υπολογιστή, φύλλων εργασίας και συναφών προγραμμάτων. Η επιλογή γίνεται με βάση βιογραφικά στοιχεία, όπου τεκμηριώνονται γνώσεις Η/Υ ή/και εμπειρία σπηλαιολογική.

Προαπαιτούμενα για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα, θεωρούνται τα εξής

• Πρόσβαση στο Διαδίκτυο
• Κατοχή προσωπικού email
• Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών

Η ασύγχρονη εκπαίδευση και προετοιμασία των συμμετεχόντων γίνεται μέσω της πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης του Κέντρου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης e–learning.

Η πρακτική άσκηση γίνεται σε σπήλαια που βρίσκονται στις τοποθεσίες που ορίζονται στην κάθε πρακτική άσκηση.

Κάθε ενότητα περιλαμβάνει 15 ώρες ασύγχρονης διδασκαλίας και 16 ώρες δια ζώσης, μία ώρα εξέτασης και 62 ώρες συνολικό φόρτο εργασίας που οδηγεί σε 2 ECTS.

• Χαρτογράφηση σπηλαίων: αρχές, μέθοδοι και εφαρμογές

Η ενότητα αυτή εστιάζει στην απόκτηση γνώσης γύρω από τις τεχνικές, τις μεθοδολογίες, τα εργαλεία και την αξιολόγηση της σπηλαιολογικής χαρτογράφησης. Βασίζεται σε σύγχρονες μεθόδους και τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την ακριβή καταγραφή και αναπαράσταση των σπηλαίων και πιθανώς του περιβάλλοντος χώρου. Οι συμμετέχοντες θα εκπαιδευτούν στη χρήση των βασικών και προσιτών εργαλείων, όπως συστήματα έξυπνων συσκευών με LiDAR και παραδοσιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη χαρτογράφηση σπηλαίων. Ο σκοπός της ενότητας είναι να προετοιμάσει τους συμμετέχοντες πριν την υπαίθρια πρακτική εφαρμογή της χαρτογράφησης.

• Τοπογραφική χαρτογράφηση σπηλαίων
• Γεωμορφολογική χαρτογράφηση σπηλαίων
• Ψηφιακές τεχνολογίες στη χαρτογράφηση σπηλαίων
• Αποτύπωση και επιστημονική τεκμηρίωση

Πρακτική άσκηση στο Σιδηρόκαστρο – «Σπήλαιο του Αντρέα»

Η πρακτική εφαρμογή της γνώσης που αποκτήθηκε, περιλαμβάνει δύο στάδια εκπαίδευσης διαιρώντας μία χαρτογράφηση σπηλαίου, σε ένα μέρος καθοδηγούμενης εργασίας με επίβλεψη από τους εκπαιδευτές και ολοκλήρωση της χαρτογράφησης από τους εκπαιδευόμενους. Οι εκπαιδευόμενοι θα συλλέξουν τα απαραίτητα δεδομένα και θα κατασκευάσουν έναν ολοκληρωμένο χάρτη σπηλαίου ή τμήματος σπηλαίου που θα τους ζητηθεί.

• Γεωτουρισμός και Σπήλαια: Εξερεύνηση Διατήρηση και Προώθηση

Η ενότητα περιλαμβάνει μεθόδους εξερεύνησης, καθώς και βασικές έννοιες κατανόησης των συγκεκριμένων γεωμορφών, της ιστορίας του γεωτουρισμού στα σπήλαια, την υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα και αναφορά στη σχετική με τα σπήλαια νομοθεσία και τις προυποθέσεις αξιοποίησης σπηλαίων.

• Ιστορία του γεωτουρισμού στα σπήλαια
• Ορισμοί και βασικές έννοιες γεωεπιστημών
• Διεργασίες σπηλαιογένεσης και αποθετικές διεργασίες
• Τουριστικά σπήλαια και διαδικασία αξιοποίησης σπηλαίων στην Ελλάδα

Πρακτική άσκηση στο Σιδηρόκαστρο – Κοιλάδα Κρουσοβίτη

Η πρακτική άσκηση, έχει ως στόχο την εφαρμογή στην πράξη της εξέτασης ενός σπηλαίου ως γεώτοπου και τη σύνδεση της εξέλιξης του με άλλες γεωμορφές της περιοχής που έχουν συμβάλει στον τρόπο σχηματισμού του. Η εξέταση και ανάλυση ενός σεναρίου γεωτουριστικού περιεχομένου. Η ενότητα αυτή θα γίνει στην κοιλάδα του Κρουσοβίτη στην ευρύτερη περιοχή Σιδηροκάστρου.

• Σπηλαιολογία σε παράκτια περιβάλλοντα

Η ενότητα περιλαμβάνει μεθόδους εξερεύνησης, καθώς και βασικές έννοιες κατανόησης των συγκεκριμένων γεωμορφών, τη σύνδεση με γεωμορφολογικές διεργασίες στην παράκτια ζώνη, τις δυνατότητες γεωτουριστικής αξιοποίησης.

• Σπηλαιολογική έρευνα στα παράκτια σπήλαια
• Ορισμοί και βασικές έννοιες στη σπηλαιολογία
• Γεωμορφολογικές διεργασίες
• Παραδείγματα

Πρακτική άσκηση στα σπήλαια Αγίας Παρασκευής

Η πρακτική άσκηση, έχει ως στόχο την εφαρμογή στην πράξη με την επίσκεψη της παράκτιας περιοχής των Λουτρών Αγίας Παρασκευής στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, όπου θα γίνει η εξέταση της γεωμορφολογίας και η επίσκεψη σπηλαίων από θερμά νερά, του μοναδικού σπηλαίου στον κόσμο με το ορυκτό κίτρινη σανδαράχη, τις αναβλύσεις στον πυθμένα της θάλασσας και τα παράκτια σπήλαια.

• Σπήλαια και Κλιματική Αλλαγή

Η ενότητα “Σπήλαια και Κλιματική Αλλαγή” περιλαμβάνει θεμελιώδεις έννοιες και μεθόδους που αφορούν τη μελέτη της σχέσης των σπηλαίων με τις κλιματικές μεταβολές. Οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τις διαδικασίες σχηματισμού και εξέλιξης των σπηλαίων, την ανάλυση των αποθέσεων τους ως παλαιοκλιματικά αρχεία και τις δυνατότητες γεωτουριστικής αξιοποίησής τους.

Η θεματολογία της ενότητας περιλαμβάνει:

• Σπηλαιολογική έρευνα και κλιματική αλλαγή – Μεθοδολογίες μελέτης και τεχνικές συλλογής δεδομένων.
• Ορισμοί και βασικές έννοιες στη σπηλαιολογία – Συσχέτιση σπηλαιολογικών σχηματισμών με το κλιματικό παρελθόν.
• Γεωμορφολογικές διεργασίες και κλιματικές επιδράσεις – Ο ρόλος των σπηλαίων στη γεωλογική και περιβαλλοντική ανάλυση.
• Παραδείγματα από την Ελλάδα και τον κόσμο – Μελέτες περιπτώσεων που αποτυπώνουν την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα σπήλαια.

Πρακτική άσκηση στο Σπηλαιοπάρκο Αλμωπίας

Η πρακτική άσκηση έχει ως στόχο την επίσκεψη μιας περιοχής  όπου μπορούν συμμετέχοντες να διδαχθούν έννοιες σχετικές με τις αποθέσεις στα σπήλαια και τις κλιματικές μεταβολές στο χρόνο. Ως περιοχή άσκησης επιλέγεται η περιοχή των λουτρών Λουτρακιου Αλμωπιας, όπου υπάρχει σημαντική επιστημονική έρευνα στη σπηλαιογένεση, την παλαιοντολογία και το κλίμα.

• Σπηλαιολογία και πολιτιστική κληρονομιά

Η θεωρητική ενότητα εστιάζει στη σημασία των σπηλαίων ως αρχαιολογικών, ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων, καθώς και στη διαχείριση και προστασία τους. Οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τη χρήση των σπηλαίων από τον άνθρωπο, τις σπηλαιογραφίες και την προϊστορική τέχνη, καθώς και τις προκλήσεις που σχετίζονται με τη διατήρησή τους.

Η θεματολογία της ενότητας περιλαμβάνει:

• Σπήλαια ως αρχαιολογικοί χώροι και χώροι λατρείας – Ιστορική χρήση των σπηλαίων από την προϊστορία έως σήμερα.
• Σπηλαιογραφίες και προϊστορική τέχνη – Ανάλυση συμβολισμών, τεχνικών και μεθόδων χρονολόγησης.
• Διαχείριση και προστασία σπηλαίων με πολιτιστική σημασία – Κίνδυνοι φθοράς, νομικό πλαίσιο και στρατηγικές διατήρησης.
• Μελέτες περίπτωσης από την Ελλάδα και το εξωτερικό – Παραδείγματα σπηλαίων με σημαντική πολιτιστική αξία και οι τρόποι προστασίας τους.

Πρακτική Άσκηση στο σπήλαιο Πετραλώνων

Η πρακτική άσκηση έχει ως στόχο την επίσκεψη μιας περιοχής  όπου μπορούν συμμετέχοντες να διδαχθούν έννοιες σχετικές με πολιτιστική κληρονομιά. Ως περιοχή άσκησης επιλέγεται το σπήλαιο των Πετραλώνων, όπου υπάρχει σημαντική επιστημονική έρευνα στη σπηλαιογένεση, την παλαιοντολογία και την παλαιοανθρωπολογία

1. Στις/στους συμμετέχουσες/οντες παρέχεται πρόσβαση στις Παρουσιάσεις διαλέξεων για όλες τις ενότητες.
2. Εξετάζονται 3Δ μοντέλα και βιβλιογραφία για εικονική επιστημονική περιήγηση σε σπήλαια που θα αναφερθούν στα μαθήματα.
3. Το πρόγραμμα παρέχει προς τις/τους συμμετέχουσες/οντες 10 ECTS (2 ανά ενότητα) και δυνατότητα συμβουλευτικής και συνεργασία με τους διδάσκοντες.

Α. Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων: 

1. Η συμμετοχή στα προγράμματα του ΚΕΔΙΒΙΜ ΑΠΘ συνεπάγεται την πλήρη αποδοχή του Οδηγού Σπουδών του προγράμματος και του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του ΚΕΔΙΒΙΜ ΑΠΘ.
2. Η παρουσία των επιμορφούμενων στα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι υποχρεωτική. Στα προγράμματα που υλοποιούνται με φυσική παρουσία, όπως και σε αυτά που υλοποιούνται με τη μέθοδο της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η φοίτηση είναι γενικώς υποχρεωτική και το όριο απουσιών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% των προβλεπόμενων ωρών εκπαίδευσης. Η παρακολούθηση της ασύγχρονης εκπαίδευσης υλοποιείται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα μελέτης που έχει ορισθεί από κάθε πρόγραμμα.
3.   Για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχουσες/συμμετέχοντες θα πρέπει:

• το ποσοστό των απουσιών να μην υπερβαίνει το 10% των προβλεπόμενων ωρών εκπαίδευσης,
• να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την προβλεπόμενη εξέταση και την πρακτική άσκηση,
• να έχουν καταβάλει το σύνολο των διδάκτρων πριν την πρακτική άσκηση της κάθε ενότητας.

Β. Δικαιώματα Εκπαιδευομένων: 

1. Οι εκπαιδευόμενες/οι ενημερώνονται από το Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης του ΚΕΔΙΒΙΜ για κάθε είδους πληροφορία που άπτεται της λειτουργίας του Κέντρου.
2. Οι εκπαιδευόμενες/οι υποστηρίζονται ηλεκτρονικά μέσω της εκπαιδευτικής πλατφόρμας από τις/ τους εκπαιδεύτριες/τές, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, για την επίλυση αποριών και την παροχή διευκρινίσεων σχετιζόμενων με τις θεματικές ενότητες του προγράμματος.
3. Οι εκπαιδευόμενες/οι έχουν δικαίωμα να αιτηθούν τη διακοπή παρακολούθησης του προγράμματος και την επιστροφή διδάκτρων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 12.9 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του ΚΕΔΙΒΙΜ ΑΠΘ.
4. Οι εργασίες των εκπαιδευομένων προστατεύονται κατά τις διατάξεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος απονέμεται στις/στους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες Πιστοποιητικό  Γενικής Επιμόρφωσης, το οποίο εκδίδεται από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ και υπογράφεται από τον Πρόεδρο του ΚΕΔΙΒΙΜ.

Στις/στους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες που παρακολούθησαν, αλλά δεν ολοκλήρωσαν το σύνολο του προγράμματος, υπάρχει η δυνατότητα παροχής Βεβαίωσης Παρακολούθησης.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενες/οι μπορούν να επικοινωνούν με τον υπεύθυνο του προγράμματος στα κάτωθι στοιχεία επικοινωνίας:

Όνομα: Γιώργος Λαζαρίδης

Τηλέφωνο: 2310998557, 6934505888

Ώρες επικοινωνίας: –

email: geolaz@geo.auth.gr geo.lazarides@gmail.com