Σκοπός του προγράμματος είναι να παρουσιαστούν ορισμένοι από τους παράγοντες που επηρέασαν και συνέβαλαν στην διαμόρφωση της ξεχωριστής φυσιογνωμίας του βυζαντινού πολιτισμού (4ος-15ος αι.). Τα δίκτυα που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς ιστορικής περιόδου έχουν σχέση με την κοινωνία, την οικονομία και το εμπόριο, την τέχνη και τον υλικό πολιτισμό. Η ανάλυση, η μελέτη και η ερμηνεία της λειτουργίας των διαφόρων δικτύων που αναπτύχθηκαν σε όλη την έκταση της βυζαντινής αυτοκρατορίας κατά την μακραίωνη διάρκεια της αποτελούν πρόκληση για την σύγχρονη έρευνα και διδασκαλία. Η επιστημονική προσέγγιση τους μας δίνει την δυνατότητα να παρουσιάσουμε και να ερμηνεύσουμε ζητήματα που αφορούν τις δομές και τις λειτουργίες της επικοινωνίας, της διασύνδεσης, της αλληλεξάρτησης και των ανταλλαγών ανάμεσα σε τόπους κοντινούς ή πολύ απομακρυσμένους, μεταξύ κοινωνικών ομάδων ή ακόμη και μεταξύ ατόμων. Ο κομβικός ρόλος και οι περιφερειακές διασυνδέσεις ενός δικτύου μπορούν να αναδείξουν και να χαρτογραφήσουν τις σχέσεις κέντρου και περιφέρειας καθώς και τον τρόπο με τον οποίο οι σχέσεις αυτές επηρεάζουν τη λειτουργία της κρατικής διοίκησης, τις μετακινήσεις ανθρώπων και αγαθών, τη μετάδοση των ιδεών, τη διάδοση της γνώσης και την εξάπλωση των καλλιτεχνικών ρευμάτων. Ο συνδυασμός αυτών των ποικίλων πληροφοριών θα επιτρέψει στους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα της βυζαντινής κοινωνίας και του πολιτισμού της, την επιρροή που άσκησε αλλά και τις επιδράσεις που δέχθηκε από λαούς γειτονικούς ή άλλους που βρίσκονταν  πολύ μακριά από τα σύνορα της αυτοκρατορίας.

Το πρόγραμμα απευθύνεται αρχικά σε αποφοίτους ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων όσο και σε πιο εξειδικευμένους ερευνητές ακαδημαϊκών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των οποίων το ενδιαφέρον εστιάζεται στην αρχαιολογία, την τέχνη και τον πολιτισμό της βυζαντινής περιόδου.

• Θα γίνουν δεκτοί πτυχιούχοι Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (προτεραιότητα θα δοθεί στους αποφοίτους τμημάτων Ιστορίας-Αρχαιολογίας και Τέχνης).
• Οι υποψήφιοι θα επιλεγούν αναλόγως των προσόντων τους (επιλογή με βάση το είδος και το βαθμό του πτυχίου) έως τη συμπλήρωση του μέγιστου αριθμού ακροατών (30 άτομα). Σε περίπτωση ισοψηφίας θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Ο κύκλος των μαθημάτων επιμόρφωσης εκτείνεται στα δύο εξάμηνα του ακαδημαϊκού έτους 2019-2020. Θα πραγματοποιηθούν 26 ώρες μαθημάτων κατανεμημένες σε δεκατρία δίωρα μαθήματα ανά δεκαπενθήμερο (ημέρα Τετάρτη και ώρα 16:00 έως 18:00).

Τα μαθήματα περιλαμβάνουν τα εξής θέματα:

1. Θαλάσσιοι δρόμοι στο Αιγαίο από τον 7ο έως τον 9ο αιώνα: η αρχαιολογική μαρτυρία.
2. Εμπορικές συναλλαγές στο Αιγαίο και η μεταφορά της annona militaris: η μαρτυρία της κεραμικής (6ος -7ος αι.).
3. Το εμπόριο των μετάλλων και των μετάλλινων τεχνέργων στην Ύστερη Αρχαιότητα: η μαρτυρία των ναυαγίων.
4. Το βυζαντινό ναυτικό στο Ιόνιο και το Αιγαίο: δίκτυα, συνδετικότητα και υποδομές  ανεφοδιασμού.
5. Τα δίκτυα λιμένων στο Αιγαίο: η εξέλιξη και ο ρόλος τους στη βυζαντινή εποχή.
6. Τα ταξίδια των αρχιτεκτονικών ιδεών και ρευμάτων κατά τον Μεσαίωνα.
7. Άμβωνες του Αιγαίου και οι σχέσεις τους με την Κωνσταντινούπολη.
8. Το οχυρωματικό δίκτυο των μοναστηριακών πύργων στην Κεντρική Μακεδονία (11ος-14ος αιώνας).
9. Το δίκτυο των πόλεων κατά μήκος της Εγνατίας οδού στην ύστερη βυζαντινή περίοδο.
10. Βενετικά και φραγκικά νομίσματα στη Μακεδονία: εμπορικοί δρόμοι και συναλλαγές κατά τον 13ο και 14ο αιώνα.
11. Δίκτυα καλλιτεχνών κατά τον 16ο αιώνα: πεδία δράσης και ανταγωνισμοί.
12. Το μακρύ ταξίδι των διακοσμητικών θεμάτων σε πολυτελή αντικείμενα του 10ου-11ου αιώνα.
13. Οι δρόμοι του βυζαντινού μεταξιού: εμπορικά δίκτυα και πολιτισμικές επιρροές, μεταξωτά υφάσματα και αυλικά ενδύματα.

Χώρος διεξαγωγής – Πιστοποίηση

• Ο χώρος διεξαγωγής του προγράμματος είναι η αίθουσα σεμιναρίων του κτηρίου όπου στεγάζεται το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών ΑΠΘ (Βασ. Όλγας 36, 1ος όροφος,  κτήριο «Μέλισσα», Θεσσαλονίκη).
• Με το πέρας των μαθημάτων θα χορηγηθεί πιστοποιητικό επιμόρφωσης.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 2310992002 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@kbe.auth.gr.